„Otwórz się na Narew” – studenckie warsztaty projektowe z mieszkańcami Tykocina

Zespół studentek i studentów z Wydziału Architektury PW wspólnie z mieszkańcami Tykocina pracował nad wizją przyszłości nabrzeża Narwi. Celem opracowanego w ramach warsztatów projektu było otwarcie się na rzekę oraz na potrzeby lokalnej społeczności.

Jak zaprojektować miejską przestrzeń publiczną nad rzeką, by odpowiadała na realne potrzeby mieszkańców? Odpowiedzi na to pytanie szukali studenci i studentki specjalności Architektura i Urbanistyka 2 (AiU2) Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej podczas intensywnych warsztatów typu charette, które odbyły się w kwietniu w Tykocinie. Takie warsztaty to intensywne, kilkudniowe sesje z zaangażowanymi interesariuszami, które mają na celu zebranie opinii z różnych środowisk. Trwają zazwyczaj kilka dni i poprzedzone są intensywnymi kilkumiesięcznymi przygotowaniami. Sesje warsztatowe pozwalają na wspólny dialog m.in. architektów, urbanistów, urzędników, socjologów, a przede wszystkim działaczy społecznych i mieszkańców.

W tym przypadku studenci – pod okiem doświadczonych prowadzących: prof. dr hab. inż. arch. Krystyny Solarek, dr hab. inż. arch. Małgorzaty Mireckiej i dr inż. Anny Jachimowicz – przez pięć dni prowadzili konsultacje społeczne, przeprowadzali analizy przestrzenne, pracowali razem z mieszkańcami nad makietą i wstępnymi koncepcjami zagospodarowania terenów nadrzecznych. 

Dzień po dniu: od spacerów i rozmów po konkretne plany

Pierwszego dnia uczestnicy warsztatów rozpoczęli pracę od spaceru badawczego po Tykocinie, w trakcie którego starali się zrozumieć lokalny kontekst i rejestrowali problemy oraz potencjały przestrzeni. Spotkanie w Urzędzie Miejskim, gdzie zaprezentowano władzom miasta założenia warsztatów oraz rozmowy z mieszkańcami pozwoliły zbudować podstawy do dalszych działań.

Drugi dzień upłynął głównie na interakcjach z lokalną społecznością – pod kościołem ustawiono makietę miasta, wokół której prowadzono otwarte konsultacje. Studenci zbierali opinie i propozycje mieszkańców, wsłuchując się w ich potrzeby i pomysły. Zwieńczeniem dnia był spacer po drugiej stronie Narwi, co dało możliwość spojrzenia na miasto „z innej perspektywy”.

Trzeciego dnia rozpoczęła się faza koncepcyjna. Zebrane wcześniej materiały stały się punktem wyjścia do pierwszych projektowych propozycji. Dużym wsparciem okazały się rozmowy z lokalną młodzieżą, która dzieliła się swoimi przemyśleniami, świeżym spojrzeniem i wskazywała ważne dla siebie miejsca w mieście. Dzień zakończył się wspólnym ogniskiem integracyjnym.

Czwarty dzień przyniósł kolejną dawkę inspiracji – tym razem dzięki odwiedzinom najmłodszych mieszkańców miasta oraz wizycie w Muzeum Kultury Żydowskiej w Tykocinie, pogłębiając rozumienie lokalnego dziedzictwa. W trakcie dnia odbyła się również prezentacja wstępnych koncepcji dla przedstawicieli Urzędu Miasta, dzięki czemu możliwe było porównanie oczekiwań mieszkańców, wizji projektowych studentów oraz możliwości ich realizacji.

Piątego dnia odbyła się finalna prezentacja w Urzędzie Miejskim, będąca kulminacyjnym punktem całych warsztatów. Przed burmistrzem Tykocina Mariuszem Dudzińskim, przedstawicielami urzędu oraz licznie zgromadzoną lokalną społecznością studenci zaprezentowali swoją koncepcję przemiany terenów nadrzecznych. Wśród propozycji znalazły się m.in. drewniana kładka piesza na drugą stronę Narwi wraz z przeprawą na platformie wodnej, plaża z infrastrukturą wypoczynkową (wiaty, leżaki, przebieralnie) dostępne również dla osób ze szczególnymi potrzebami, przestrzeń do biwakowania i miejsca na ognisko, odtworzenie starorzecza z bazą dla wędkarzy, poprawa dostępności do rzeki Narew dla mieszkańców i turystów.

– Rozmawialiśmy z mieszkańcami w każdym wieku – od dzieci, przez młodzież, po seniorów – każdy głos był ważny – komentuje Zuzanna Potocka, specjalistka zespołu ds. analiz AiU2. – Mam nadzieję, że nasze projekty będą odpowiedzią na te potrzeby i że wspólnie wykreujemy przestrzeń, z której Tykocin będzie dumny.

Obraz

Co dalej? Na zajęciach specjalności AiU2 powstaje studencki projekt

Obecnie zespół przystępuje do kolejnego etapu – dopracowania i uszczegółowienia przedstawionych koncepcji. Trwają prace projektowe nad elementami małej architektury, takimi jak pływająca scena na rzece, miejskie meble wypoczynkowe (leżaki, siedziska) oraz organizacja plaży miejskiej z pełną infrastrukturą towarzyszącą. 

– Po tygodniu intensywnej pracy w Tykocinie wracamy z głowami pełnymi pomysłów – mówi Jakub Wypchło, specjalista ds. komunikacji AiU2. – Teraz przed nami etap dopracowania koncepcji i zaprojektowania konkretnych elementów przestrzeni. Chcemy, żeby mieszkańcy zyskali nie tylko nowe funkcje rekreacyjne nad rzeką, ale też miejsca, które będą zachęcały do spędzania czasu razem, na świeżym powietrzu. 

– To nie był tylko projekt – to był dialog projektowy z mieszkańcami i władzami miasta – wskazuje dr inż. Anna Jachimowicz, współprowadząca specjalność AiU2. – Dzięki temu studenci mają okazję wykreować coś, co nie będzie tylko ćwiczeniem akademickim, ale ma szansę realnie zaistnieć i przynieś korzyści lokalnej społeczności. 

Już wkrótce, na koniec czerwca, z okazji 600-lecia nadania praw miejskich Tykocina, nasi studenci zaprezentują efekty końcowe opracowań projektowych, o czym będziemy z pewnością jeszcze informować.