Przejdź do treści

Opublikowano: 11.07.2025 09:58

Politechnika Warszawska wśród laureatów konkursu „Centra wiedzy o dostępności”

Obraz
Przedstawiciele Politechniki Warszawskiej, Sopockiej Akademii Nauk Stosowanych, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie wraz z Ministrem Nauki Marcinem Kulaskiem i Dyrektorem NCBR prof. Jerzym Małachowskim, fot. MNiSW

Jedenaście polskich uczelni utworzy centra wiedzy o dostępności lub rozszerzy działalność tych już istniejących. Na propagowanie wiedzy o dostępności oraz współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym, która doprowadzi do wypracowania innowacyjnych produktów i usług w oparciu o zasady projektowania uniwersalnego, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przeznaczy blisko 47 mln zł z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS).

Przedstawiciele trzech szkół wyższych, które zgłosiły najwyżej ocenione pomysły, opowiedzieli w Warszawie o konkretnych korzyściach społecznych, które przyniosą zaplanowane działania.

Kulminacyjnym punktem spotkania było uroczyste symboliczne podpisanie umów o dofinansowanie projektów. Podpisy złożyli przedstawiciele uczelni: prof. dr hab. inż. Krzysztof Zaremba – Rektor Politechniki Warszawskiej, prof. dr hab. Teresa Martyniuk – Rektor Sopockiej Akademii Nauk Stosowanych, dr inż. Piotr Piela – Prorektor ds. kształcenia w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie oraz prof. dr hab. Jerzy Małachowski – Dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Na szczycie listy rankingowej, uzyskując od ekspertów oceniających wnioski 115,5 punktu, znalazł się projekt zgłoszony przez Politechnikę Warszawską pt. „Centrum Dostępnych Rozwiązań PW”. Jego celem jest rozwijanie wiedzy o dostępności i projektowaniu uniwersalnym przez poszerzenie działalności uczelnianego Centrum Projektowania Uniwersalnego o obszary transportu i urbanistyki. 

– Chcemy, żeby Politechnika Warszawska była miejscem otwartym i przyjaznym dla wszystkich – niezależnie od wieku, sprawności czy też sposobu poruszania się – mówi prof. dr hab. inż. Iwona Grabarek, pełnomocnik Rektora PW ds. osób z niepełnosprawnościami, długoletni pracownik naukowy na Wydziale Transportu. – Chcemy też, aby nasza uczelnia była ośrodkiem, w którym osoby z różnych dziedzin – inżynierowie, urbaniści, projektanci i osoby z doświadczeniem niepełnosprawności – mogły wspólnie pracować nad tym, jak lepiej projektować otaczający nas świat oraz pomagać innym w tym zakresie. 

W projekcie prof. Grabarek odpowiada merytorycznie za tematykę dostępności transportu.

Centrum Dostępnych Rozwiązań pozwoli Politechnice Warszawskiej:

  • Uczyć, jak projektować bez barier – studenci będą poznawać potrzeby różnych użytkowników i tworzyć rozwiązania, które są wygodne i bezpieczne dla wszystkich.
  • Pomagać w ulepszaniu przestrzeni i usług – specjaliści będą sprawdzać, czy miejsca takie jak przystanki, chodniki czy strony internetowe są dostępne, a w razie potrzeby doradzą, jak je poprawić.
  • Tworzyć dobre praktyki i dzielić się wiedzą – powstaną przewodniki, checklisty, proste narzędzia, które pomogą innym instytucjom i samorządom zadbać o dostępność.
  • Zbudować zespół ekspertów, który będzie wspierać nie tylko uczelnię, ale i miasta – w efekcie tej współpracy zostaną wypracowane i przetestowane nowe narzędzia i rozwiązania, pomagające w zwiększeniu dostępności środowiska zbudowanego, a więc miejskiej przestrzeni i infrastruktury, w tym transportowej.

Działania w projekcie będą powiązane z wynikami badań dotyczących barier napotykanych przez odbiorców dostępności (np. osoby z niepełnosprawnością, osoby starsze, kobiety), realizowanych we współpracy z Fundacją Polska Bez Barier.

Dzięki uruchomieniu interdyscyplinarnego Centrum Dostępnych Rozwiązań możliwe będzie włączenie szerokiego grona zainteresowanych stron w działalność na rzecz dostępności środowiska, zaprojektowanego z myślą o różnych użytkownikach. W dłuższej perspektywie przełoży się to na poprawę jakości życia mieszkańców, zapewni równy dostęp do transportu zbiorowego i przestrzeni publicznej oraz przyczyni się do rozwoju społeczno-gospodarczego, sprzyjając integracji osób ze szczególnymi potrzebami w życiu społecznym.

– Stworzymy przestrzeń do testowania nowych, praktycznych pomysłów na lepszą codzienność – mówi prof. dr hab. inż. arch. Krystyna Solarek, długoletni pracownik naukowy na Wydziale Architektury PW, odpowiedzialna w projekcie za tematykę dostępności architektonicznej. – Większe i różnorodne grono badaczy i ekspertów będzie w stanie diagnozować i rozwiązywać problemy związane z dostępnością na różnych polach. Pozwoli to na poszerzenie działalności istniejącego już Centrum Projektowania Uniwersalnego Politechniki Warszawskiej o nowe dziedziny, nawiązanie stałej i efektywnej współpracy ze środowiskiem osób z niepełnosprawnościami, rozwój badań naukowych na rzecz dostępności. 

Prof. Solarek jest również członkiem Krajowej Rady Dostępności i uczestniczy w pracach Kapituły Konkursu Lider Dostępności.

Rozwój bazy osobowej i sprzętowej umożliwi również szerszą działalność informacyjno-konsultacyjną na rzecz środowiska akademickiego – studentów i pracowników Politechniki Warszawskiej, a także projektantów, specjalistów, samorządowców, urzędników, działaczy społecznych i osób ze szczególnymi potrzebami.

– Liczymy na to, że uruchomienie punktu konsultacyjno-informacyjnego oraz przeprowadzenie szerokiego wachlarza szkoleń znacząco poszerzy grono osób mających świadomość potrzeb różnych użytkowników, w tym tych ze szczególnymi potrzebami, i wesprze inżynierów w projektowaniu środowiska zbudowanego dostępnego dla wszystkich – podkreślają przedstawicielki Politechniki Warszawskiej. – Wszystkie te działania podejmujemy po to, żeby Politechnika Warszawska była nie tylko nowoczesna, ale też wrażliwa społecznie, czyli dostępna i inkluzywna. 

Wartość projektu „Centrum Dostępnych Rozwiązań PW” to blisko 5 mln zł, a dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego wyniesie ponad 4,8 mln zł.

Do dofinansowania w projekcie „Centra wiedzy do dostępności” eksperci rekomendowali projekty Politechniki Warszawskiej, Sopockiej Akademii Nauk Stosowanych, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Uniwersytetu w Siedlcach, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Politechniki Wrocławskiej, Collegium Verum, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie oraz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.

Na grafice znaki graficzne Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego, Rzeczpospolitej Polskiej, Unii Europejskiej, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju