Laboratorium Zarządzania Kryzysowego JAŚMIN na PW już otwarte

25 kwietnia na Wydziale Transportu PW oficjalnie zainaugurowano działalność Laboratorium Zarządzania Kryzysowego JAŚMIN. To pierwsze w Polsce takie laboratorium na uczelni technicznej i dziesiąte ogółem zainstalowane w placówce naukowej. Laboratorium powstało we współpracy z firmą TELDAT, która stworzyła i rozwija system JAŚMIN. 

Witając gości, prof. dr hab. inż. Marianna Jacyna, Dziekan Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej podkreśliła, jak ważna jest współpraca z biznesem oraz wsłuchiwanie się w potrzeby partnerów. To przekłada się m.in. na implementowanie do programów kształcenia zagadnień odpowiadających na aktualne wyzwania rynku i szeroko rozumianego otoczenia, a studenci są dzięki temu wyposażani w najnowszą wiedzę. Dziekan zaznaczyła również, jak ważna w procesie edukacji przyszłych ekspertów jest odpowiednia baza laboratoryjna oraz jak istotną rolę odgrywa nowe laboratorium. 

– We wszystkich programach kształcenia, zarówno na kierunku Transport, jak i na naszych dwóch nowych kierunkach studiów podyplomowych, wprowadzamy czy włączamy w treści programów zagadnienia związane z cyberbezpieczeństwem, sztuczną inteligencją, jak i uczeniem maszynowym, które determinują dzisiaj postrzeganie transportu. Gdy pomyślimy o transporcie, to jest on „kręgosłupem” gospodarki. To laboratorium pozwoli nam wyposażać kształconych inżynierów transportu czy systemów transportowych w nową wiedzę oraz z wiedzę, która będzie przeciwdziałać zagrożeniom kryzysowym czy zagrożeniom związanym z cyberbezpieczeństwem – mówiła Prof. Jacyna. 

Zdaniem prof. dr. hab. inż. Roberta Zalewskiego, Prorektora ds. Studenckich, dla Politechniki Warszawskiej, jako uczelni, która wpisuje się zarówno w prace badawcze, jak i kształcenie przyszłych kadr, kształcenie studentów w obszarze bezpieczeństwa jest bardzo ważne.  

- Zagrożenia fizyczne, cyberzagrożenia oraz zagrożenia społeczne, wynikające z migracji, destabilizacji, są aktualne i niestety w najbliższym czasie będziemy się z nimi borykać. Wierzymy, że chociaż będziemy przygotowani, to nie będziemy musieli tej wiedzy empirycznie wykorzystywać i będziemy mogli – jako kraj – tych zagrożeń unikać – powiedział Prof. Zalewski. 

Płk. SOP dr Jarosław Cymerski tłumaczył, że problematyka bezpieczeństwa dotyczy wszystkich i każdy z nas odpowiada za bezpieczeństwo państwa. Szczególną rolę odgrywa szkolenie przyszłych ekspertów i wyposażanie ich w kompleksową wiedzę, w czym pomóc ma otwarte na PW laboratorium. 

- Budowanie odporności państwa to współdziałanie, zarówno na kanwie dydaktycznej, naukowej, rozwojowej, ale także współpracy w zakresie tej praktycznej wiedzy, którą należy posiadać. Spotykamy się w uczelni, która kształtuje studentów. Studenci to ci przedstawiciele, którzy tę wiedzę zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym powinni posiadać, a systemami powinni umieć zarządzać, umieć nimi zawiadywać, a tym samym wpływać na ochronę bezpieczeństwa państwa. Laboratorium, które powstaje, jest tym narzędziem, które daje szansę budować profesjonalne kadry, które pozwolą - z uwagi na swoje kompetencje – właściwie zarządzać i dysponować elementami infrastruktury krytycznej. To jest istotny element, który jest odpowiedzią na wyzwania systemu bezpieczeństwa nie tylko samej infrastruktury krytycznej, ale również systemu bezpieczeństwa państwa – zaakcentował Płk. Cymerski.

Dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, podziękował władzom Wydziału Transportu PW za to, że reagują na potrzeby rynku, a także na wyzwania i zagrożenia, które pojawiają się w obszarze transportu. 

– Jestem głęboko przekonany, że jest taka możliwość, że również w tej przestrzeni kolejowej, transportu kolejowego ten system będzie mógł być stosowany. Identyfikowanie zagrożeń, ocena ryzyka i dalsze postępowania, które oparte są na tych dwóch elementach, są niesamowicie istotne. Istotne jest również, żebyśmy jako instytucje i podmioty, które funkcjonują na rynku kolejowym czy transportowym, nie tracili czasu, by przygotować przyszłych pracowników nawet z identyfikowania tych zagrożeń, tylko żebyśmy mieli już przygotowaną kadrę.

Czym jest system JAŚMIN?

Adam Dynasiński z firmy TELDAT zwrócił uwagę, że Politechnika Warszawska jest dziesiątą jednostką naukową i pierwszą uczelnią techniczną w Polsce, w której firma zainstalowała Laboratorium Zautomatyzowanego Wielośrodowiskowego Systemu Zarządzania Kryzysowego JAŚMIN. Przedstawił krótko sam system i jego możliwości oraz omówił znaczenie laboratorium w kontekście możliwości kształcenia kompetencji studentów PW. 

– Jest to pierwsza uczelnia techniczna, która w takie laboratorium będzie wyposażona. System ma pomagać instytucjom i służbom, które są wtajemniczone w całe środowisko związane z zapobieganiem kryzysowi, reagowaniem na kryzys i kontrolowaniem sytuacji związanych z sytuacjami nieprzewidzianymi. System, który jest tu już zainstalowany, umożliwia studentom planowanie cywilne, organizację działań, zarządzanie infrastrukturą drogową, krytyczną, energetyczną, monitorowanie, prowadzenie analiz, pozyskiwanie streamingu video i wszelkich danych oraz informacji, które są potrzebne, aby zapobiegać kryzysowi, kontrolować kryzys, a potem niwelować jego skutki - wyjaśniał Adam Dynasiński. 

Ekspert zaznaczył, że system jest przydatny dla wszystkich służb mundurowych w kraju, dla centrów zarządzania kryzysowego, ministerstw. System jest wieloszczeblowy – działa od szczebla gminnego do centralnego na wszystkich poziomach. Jest odpowiedzią na wszelkiego rodzaju zagrożenia, m.in. powodzie, pożary, trzęsienia ziemi, imprezy masowe, awarie infrastruktury krytycznej. Ważne jest, że system posiada funkcję integracji innych, już działających systemów – jest narzędziem, które zbiera dane z innych systemów i jest jednym centralnym źródłem, pomagającym w nadzorowaniu sytuacji kryzysowej. 

Wśród najważniejszych wydarzeń, podczas których użyto systemu JAŚMIN, wymieniono działania podczas powodzi, jaka nawiedziła południową Polskę w ubiegłym roku czy sytuację migracyjną po wybuchu wojny w Ukrainie. Zaletą systemu jest łatwość wgrywania i przesyłania danych, przez co są one niezwłocznie udostępniane wszystkim zainteresowanym służbom, a także zdolność adaptacji możliwości systemu do nowych zadań - jako przykład podana została zdolność ewidencjonowania zabytków, co ułatwiło pracę podczas powodzi. 

– System umożliwia przyjmowanie danych z bardzo dużego zakresu innych systemów: satelitarnych - Copernicus, POLSA, informacje drogowe, z dowództwa GDDKiA, informacje związane z siecią kolejową. Na podstawie tych danych łatwiej jest zarządzać daną operacją, swoimi środkami i zasobami, dzięki temu możemy w trakcie kontrolowania akcji móc nadzorować nawet nasze pojazdy, które funkcjonują w ramach danej akcji, i wszystko mieć na jednym podkładzie mapowym podczas prowadzenia nadzoru – dodał Adam Dynasiński. 

System jest tak skonstruowany, że potrafi wymieniać dane między systemem wojskowym i przetwarzać je w systemie cywilnym dla służb mundurowych. System posiada też moduł analityczny do opracowywania różnorodnych danych, a także – dzięki aplikacji mobilnej zintegrowanej z systemem – pozwala udostępniać lokalizację, przesyłać sygnał video i przekazywania informacji poprzez moduł chat. 

Po uroczystym przecięciu wstęgi uczestnicy wydarzenia mogli przetestować nowe laboratorium. Będzie ono powiązane z innymi pracowniami na Wydziale Transportu – Laboratorium Organizacji Ruchu Kolejowego i Zarządzania Procesami w Terminalu Intermodalnym oraz Laboratorium Symulacji i Teleinformatyki Bezzałogowych Statków Powietrznych BSP. Dzięki temu studenci będą mieli okazję w jeszcze szerszym zakresie wykorzystać możliwości systemu w procesie szkolenia.