EKODEMIK – studencki głos w sprawie przyszłości akademików PW

Projekt EKODEMIK, stworzony przez studentów z Koła Naukowego Architektury Kryzysu Klimatycznego Wydziału Architektury PW (KNAKK), to kompleksowa koncepcja przekształcenia przestrzeni domów studenckich Politechniki Warszawskiej przy pl. Narutowicza. Pod koniec maja w DS „Akademik” odbyło się spotkanie, na którym autorzy projektu zaprezentowali go przedstawicielom administracji PW.

Celem EKODEMIKU jest stworzenie funkcjonalnej, zielonej i przyjaznej mieszkańcom infrastruktury, odpowiadającej na potrzeby społeczności akademickiej oraz wyzwania środowiskowe. Koncepcja powstawała cały czas w dialogu z mieszkańcami akademików – poprzedzona była badaniami ankietowymi, w których wzięło udział 251 osób, a dalsze etapy na bieżąco konsultowano z przedstawicielami rad mieszkańców poszczególnych domów studenckich.

– W jaki sposób architektura może pomóc zmienić nasze samopoczucie i komfort życia w akademiku? Naszym projektem staramy się udzielić odpowiedzi na to pytanie – mówi Kseniya Valendo, prezes Koła Naukowego Architektury Kryzysu Klimatycznego Wydziału Architektury PW. – Akademik jest, co prawda tymczasowym, ale niezmiennie ważnym rodzajem mieszkania dla studentów. Aż 89,9% naszych ankietowanych uważa, że przestrzeń wokół nich wpływa na ich stan emocjonalny. Akademik to w końcu również dom, w którym studenci spędzają co najmniej 1/3 swojego czasu w ciągu dnia.

Wizja projektu zakłada wprowadzenie wielu konkretnych zmian zarówno w skali urbanistycznej, jak i architektonicznej. Autorzy proponują m.in. przekształcenie przestrzeni przed głównym wejściem do DS „Akademik” w pieszy plac z przepuszczalną nawierzchnią i zielenią, co pozwoli ograniczyć ruch aut i poprawi estetykę otoczenia. Zaplanowano także uporządkowanie wejść w bramach, wykorzystywanych obecnie tylko przez samochody – mieszkańcy mogliby korzystać z furtek otwieranych przez pracownika portierni lub automatycznie, np. legitymacją.

Ważną częścią projektu jest koncepcja zielonych dachów na wewnętrznych dziedzińcach oraz remont balkonu DS „Akademik”, z którego roztacza się widok na centrum Warszawy. Autorzy proponują wprowadzenie lekkich systemów zazielenienia na dachach, a tam, gdzie to niemożliwe – wykorzystanie jasnego żwiru lub donic z roślinnością. Dla poprawy bezpieczeństwa i komfortu użytkowania balkonu planowana byłaby też wymianę nawierzchni, montaż barierek ochronnej oraz monitoring.

Projekt przewiduje również stworzenie infrastruktury wspierającej rekreację i integrację mieszkańców: nowe, wygodniejsze rowerownie, miejsca do grillowania i relaksu, mała architektura na dziedzińcach (np. hamaki i leżaki) wykonana z materiałów naturalnych i z odzysku, ogrody społecznościowe, altanki, a także niewielki amfiteatr do spotkań i wydarzeń kulturalnych. Nie zabrakło też planów rozwoju przestrzeni wewnętrznych – odnowienie wspólnych sal, uruchomienie nieczynnych saun, stworzenie dostępnej przestrzeni coworkingowej czy adaptacja nieużywanych pomieszczeń na cele edukacyjne i integracyjne.

Istotnym dla studentów aspektem jest również wprowadzenie bardziej zróżnicowanej zieleni na dziedzińcach, która ma zwiększyć bioróżnorodność, poprawić mikroklimat i estetykę przestrzeni. Zaproponowane rozwiązania, jak ogrody deszczowe i nawierzchnie retencyjne, mają mieć pozytywny wpływ na gospodarowanie wodą opadową. Wartym uwagi pomysłem jest również przygotowanie miejsca pod uprawy studenckie, co dałoby dostęp mieszkańcom akademików do świeżej, zdrowej żywności.

W ramach ostatnich działań w sprawie projektu, 20 maja 2025 roku w DS „Akademik” odbyło się spotkanie, podczas którego studenci koła naukowego KNAKK zaprezentowali swoją koncepcję przedstawicielom administracji PW. W wydarzeniu udział wzięli m.in. Rafał Ruzik (Zastępca Kanclerza PW), Dorota Sobol i Tomasz Rutecki (administracja DS „Akademik”), przedstawiciele Rad Mieszkańców (Izabela Gobla i Jakub Daszkiewicz) i Samorządu Studentów (Maciej Smoliński) oraz autorzy projektu i członkowie koła KNAKK: Kseniya Valendo, Natalia Pankowa, Ewa Tomaszewska i Nikita Krasnakutski, a także opiekunka koła dr inż. arch. Kinga Zinowiec-Cieplik. Studencka koncepcja została odebrany przez administrację bardzo pozytywnie, a uczestnicy spotkania wspólnie wskazali propozycje możliwe do wdrożenia w najbliższym czasie oraz te, które warto skoordynować z planowanymi remontami domów studenckich.

– Z punktu widzenia urbanistyki, akademik to zupełnie inny kontekst życia niż własne mieszkanie – zwraca uwagę Kseniya Valendo, prezes Koła Naukowego Architektury Kryzysu Klimatycznego Wydziału Architektury PW. – Tutaj krzyżują się interesy studentów, samorządu, komendantów, członków administracji uczelni i prywatnych firm – arendatorów. Jak stworzyć projekt, który obejmowałby interesy wszystkich członków życia akademickiego, a przy tym był również estetyczny i ekologiczny? W kole naukowym KNAKK spróbujemy rozwiązać tę kwestię!

Projekt EKODEMIK jest ważnym głosem studentów w sprawie przyszłości ich przestrzeni zamieszkania – łącząc wiedzę architektoniczną i ekologiczną studentów koła naukowego z realnymi potrzebami zgłaszanymi bezpośrednio przez mieszkańców, przedstawia konkretną wizję przyszłości dla akademików Politechniki Warszawskiej.