Uroczysta inauguracja jubileuszowego roku akademickiego 2025/2026 za nami

Po Gmachu Głównym PW poniosło się głośne „Gaudeamus”, a to znak, że zainaugurowaliśmy kolejny rok akademicki – tym razem szczególny, bo otwierający obchody jubileuszu Politechniki Warszawskiej. 

Tradycyjnie uroczystość inauguracji roku akademickiego otworzyło przemówienie Rektora Politechniki Warszawskiej. Profesor Krzysztof Zaremba podkreślił, że na naszej Uczelni działa wiele znakomitych zespołów i kół naukowych prezentujących wysoki poziom. Zaznaczył również, że dzisiejsza uroczystość rozpoczyna bardzo szczególny dla Politechniki okres – jubileusz 200-lecia, w którym często będziemy odnosić się do historii. 

– W dzisiejszym szalonym i zabieganym świecie o przeszłości myślimy i mówimy rzadko. Politechnika Warszawska jest uczelnią skupioną na przyszłości, bo naszą główną aspiracją jest udział w tworzeniu technologii jutra i kształceniu elit jutra. Jednocześnie jesteśmy boleśnie zanurzeni w świecie problemów teraźniejszości – mówił prof. Krzysztof Zaremba, Rektor PW.  

Myślmy o przyszłości, ale szanujmy przeszłość

Rektor zwrócił uwagę na misję kształtowania nowych pokoleń. Przywołał w swoim przemówieniu nazwiska wielkich Polaków, którzy byli częścią społeczności PW i wnieśli ogromny wkład w rozwój nauki – prof. Ignacego Mościckiego, prof. Stefana Bryły, prof. Jana Czochralskiego i prof. Janusza Groszkowskiego.

– Historia naszej Alma Mater to nie tylko przeszłość, nie tylko obiekt pamięci, ale także – a może przede wszystkim – to jest zobowiązanie. Zobowiązanie wobec tej rzeszy naszych poprzedników, którzy z ogromną determinacją i konsekwencją tworzyli naszą skomplikowaną historię. Zobowiązanie wobec uczelni, wobec społeczeństwa, wobec ludzkości. Zobowiązanie do odpowiedzialności za nasze dzieła, do dbania o zrównoważony i etyczny rozwój technologiczny  – powiedział Rektor. – Chcemy formułować ludzi światłych, wyzwalać w nich pasję, wpajać nawyk stałego kształcenia, przyzwyczajać do kreatywnego i krytycznego myślenia. Chcemy, by nasi absolwenci opuszczali mury Uczelni jako ludzie intelektualnie niezależni i odważnie głoszący swoje poglądy.

Zwracając się do nowych studentów, Rektor ostrzegł, że na swojej drodze będą się mierzyć z pewnymi dylematami moralnymi. To, jak sobie z nimi poradzą, będzie zależało od przyjętych przez studentów wartości, które Uczelnia próbuje w nich kształtować. – Od Was, nowo przyjętych studentów, oczekuję czegoś więcej, niż tylko zaakceptowania i przestrzegania tych wartości. Mam nadzieję, że staną się one naturalną częścią Waszego własnego kodeksu wartości – zaznaczył Rektor. 

– Jestem przekonany, że dokonaliście dobrego wyboru, który prawdopodobnie zdeterminuje Waszą przyszłość. Początki będą zapewne niełatwe – studia diametralnie różnią się od szkolnej edukacji. Nie będziecie nauczani, to Wy będziecie się uczyć i od Was będzie zależeć, jak ten proces będzie przebiegać. My zapewnimy Wam warunki do uzyskania wiedzy i umiejętności, ale Wy zdecydujecie, czy i jak tę szansę wykorzystacie – mówił prof. Krzysztof Zaremba. 

O współpracy

W tym szczególnym dla naszej uczelnianej społeczności dniu głos zabrali także licznie przybyli goście. Alvin Gajadhur, Doradca ds. Społecznych Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, odczytał list od Prezydenta Karola Nawrockiego. Prezydent RP podkreślił w nim, jak ważną rolę odgrywa universitas – społeczność akademicka. 

– Od immatrykulowanych studentów pierwszego roku i słuchaczy studiów obu stopni, poprzez magistrów i promowanych na stopnie naukowe, aż po dojrzałych mistrzów honorowanych prestiżowymi tytułami, nagrodami i wyróżnieniami – wszyscy Państwo stanowią elitę intelektualną, w której my – Polacy – pokładamy wielkie nadzieje. Dysponują Państwo bowiem najpotężniejszą siłą, jaką jest wiedza, a jednocześnie dzielą odpowiedzialność za cel i sposób wykorzystania tej siły – przekazał Prezydent RP. – Szkoły wyższe muszą pozostawać autonomicznymi, niezależnymi od nacisków zewnętrznych bastionami wolności słowa i wolności badań naukowych. Ośrodkami, z których promienieje kultura prawdziwego dialogu i intelektualnej rzetelności.

Prezydent zapowiedział swoją otwartość na dialog ze środowiskiem akademickim, by wspólnie wdrożyć zmiany w ustawodawstwie dotyczącym rozwoju finansowania nauki oraz międzynarodowej promocji polskich uczelni i badań naukowych. – Ufam, że rodzime uczelnie będą poświęcać szczególną uwagę wyzwaniom stojącym przed Polską, choć i tak zwykle wiążą się one ze zjawiskami o skali globalnej. (…) Polską specjalnością mogą i powinny stać się nowe technologie, szczególnie w obszarach obronności, energetyki, biologii i medycyny – napisał Prezydent Karol Nawrocki. – W obliczu niezwykłej kumulacji procesów zmieniających oblicze Polski i świata potrzebny jest rozważny, zdystansowany namysł nad tym, jak sprawić, aby w centrum tych przemian znalazło się najlepiej pojęte dobro człowieka. 

Karolina Zioło-Pużuk, Sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, odczytała list od Ministra Marcina Kulaska. – Ten wyjątkowy moment, który rozpoczyna kolejny rok wspólnej pracy, badań, odkryć i rozwoju jest nie tylko świętem środowiska akademickiego, ale też symbolicznym potwierdzeniem gotowości do podejmowania nowych wyzwań i szansą dla polskich szkół wyższych. To bowiem w nich rodzą się idee, które zmieniają przyszłość i tworzą podstawy nowoczesnego społeczeństwa. To tu dojrzewają talenty, rozwijają się pasje, a nauka spotyka się z praktyką – przekazał Minister, kierując jednocześnie słowa uznania dla całej społeczności akademickiej. 

– Wydarzenia ostatnich miesięcy dowiodły, że Polska ma wielki potencjał badawczy i potrafi z niego korzystać z odwagą, elastycznością i innowacyjnością. (…) Mam nadzieję, że dokonania polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego staną się inspiracją dla młodych ludzi, którzy dziś rozpoczynają studia. Chciałbym, żeby jego historia przypominała, że każda chwila spędzona na uczelni może być pierwszym krokiem ku projektom zmieniającym rzeczywistość – napisał Marcin Kulasek. 

Karolina Zioło-Pużuk dodała, że planowany jest własny ranking stworzony przez Ministerstwo – ranking uczelni przyjaznych dla studentów. – Chcemy położyć bardzo duży nacisk na to, żeby było jasne, że uczelnia jest także miejscem wzrostu, rozwoju, wsparcia, najlepszego czasu, jaki jest i z jakim się tutaj spotykamy. A w nowej ewaluacji chcemy podkreślić, że uczelnia jest także miejscem pracy i abyśmy mogli osiągać jak najlepsze efekty, musi być ona najlepszym miejscem pracy – nie tylko pod względem finansowym, ale także pod względem komfortu pracy i tego, żeby była nowoczesnym miejscem pracy. Wiem, że Politechnika stara się takim miejscem być i takim miejscem jest, za co serdecznie Panu Rektorowi dziękuję.

Bartosz Frankowski, Wojewoda Mazowiecki, zwracał uwagę na działania skupione wokół geopolityki i bezpieczeństwa. Przywołał sukcesy naszych studentów i naukowców z ostatnich miesięcy – sukces energoelektroników w International Future Energy Challenge, prototyp komputera kwantowego, konkursy robotyki kosmicznej, zwycięstwo w konkursie Nepal School Project czy nagrodzie w konkursie Jamesa Dysona.  Zaznaczył, jak ważną rolę odgrywają uczelnie i naukowcy w dobie wyzwań nie tylko w kraju, ale na arenie międzynarodowej. 

– Dziś klaruje się nowa rola uczelni wyższych, uczelni technicznych, ośrodków wspierających wzmacnianie społecznej odporności na zagrożenia i budowanie odporności na kryzysy. (…) Uczelnie techniczne mogą i powinny pełnić rolę w procesie zwiększania społecznej odporności na zagrożenia. To tu jest ogromny potencjał w obszarze inżynierskim, cyberbezpieczeństwa, przeciwdziałania dezinformacji, infrastruktury krytycznej, informacji geoprzestrzennej czy wzmacniania przemysłu obronnego. To potencjał, który znajdzie wykorzystanie również w procesie wzmacniania odporności na zagrożenia – w procesie, który będzie miał charakter ciągły – wskazywał Bartosz Frankowski. 

Rafał Trzaskowski, Prezydent m.st. Warszawy podkreślił znaczenie współpracy pomiędzy naszą Uczelnią i władzami Warszawy. Pole do współpracy Prezydent widzi m.in. w obszarach: rewitalizacji miasta, urbanistyki, transportu czy obrony cywilnej i przygotowania miasta na wszelkie wyzwania. 

– Jak czytam listę kierunków, które tutaj, na Politechnice Warszawskiej, są oferowane dla studentów, to właściwie każdy z nich to pole do rewelacyjnej współpracy pomiędzy Politechniką Warszawską a Miastem Stołecznym Warszawą. I to jest coś, czego razem poszukujemy – synergii, współpracy – i możemy tutaj odnosić sukcesy. A już jesteśmy na dobrej drodze, bo umowę ramową pomiędzy m.st. Warszawą a Politechniką mamy – mówił Prezydent Rafał Trzaskowski. – Stoimy przed zupełnie nowymi wyzwaniami i to jest bardzo ważne, że właśnie taka uczelnia jak Politechnika Warszawska, z której jesteśmy wszyscy dumni, pomaga nam z tymi wszystkimi wyzwaniami sobie radzić. Przed Wami, zwracam się do studentów, naprawdę bardzo ciekawe lata, wyjątkowo ekscytujące. Trochę Wam jako humanista zazdroszczę, dlatego że przede wszystkim możecie się specjalizować w tego typu dziedzinach, które mają niesłychanie praktyczne działanie i praktyczne zastosowanie – również dla rozwoju miasta. (…) Wasi specjaliści i Wy wszyscy specjalizujecie się w tego typu kierunkach, które są absolutnie fundamentalne dla rozwoju miasta. 

Studenci studentom, doktoranci doktorantom

Kluczowym wydarzeniem podczas inauguracji jest zawsze immatrykulacja, czyli przyjęcie w poczet studentów. Tak też było tym razem. Najpierw reprezentanci nowych studentów ze wszystkich Wydziałów i Kolegium PW złożyli uroczyste ślubowanie, a potem każda z osób odebrała gratulacje i dyplomy z rąk Rektora naszej Uczelni. 

Przewodniczący Samorządu Studentów PW Jakub Dekowski zwrócił się do nowych studentów: – Mam dla Was przesłanie związane z przyszłością – przyszłością, która właśnie nadeszła i siedzi tutaj z nami, bo to właśnie Wy tę przyszłość stanowicie i to na Was spoczywa odpowiedzialność, żeby najbliższe lata poświęcić nie tylko chłonięciu wiedzy, ale wykorzystać każdą nadarzającą się okazję do poszerzenia swoich horyzontów.  

– Politechnika Warszawska ma niejedno oblicze. To miejsce pełne historii, tradycji i wiedzy. To ludzie pełni doświadczenia, pomysłów, radości i trosk, które w połączeniu stanowią istotę naszego życia. To bezgraniczne możliwości, kariera naukowa, kontakty biznesowe, pełna gama organizacji studenckich z Samorządem na czele, znajomości, przyjaźnie i rodzina, która nie poprzez wiedzy krwi, a poprzez uczucia i braterstwo towarzyszyć Wam będzie na dalszej drodze. To wszystko możliwości, które stoją dziś przed Wami i tylko i wyłącznie od Was zależy, które z nich wykorzystacie.  

Julia Kuczak, Przewodnicząca Rady Doktorantów PW, podkreśliła, że Politechnika Warszawska to miejsce, w którym tworzone są innowacje zmieniające świat. To tutaj koła naukowe opracowują nowoczesne rozwiązania palących problemów. To stąd wywodzą się różnorakie spółki spin-off. To tutaj rodzą się też projekty o ogromnym znaczeniu społecznym. To wszystko pokazuje, że Politechnika Warszawska jest nie tylko miejscem zdobywania wiedzy, ale też przestrzenią, w której marzenia o nowoczesnych technologiach stają się rzeczywistością.  

– W tym roku przyjęliśmy aż 178 nowych doktorantów. To jest absolutnie imponująca liczba, ale to przede wszystkim 178 indywidualnych historii, planów badawczych i pomysłów na rozwój nauki. Niech będzie to rok, w którym zamiast narzekać na trudności, potraktujemy je jak wyzwania. Bo przecież kto, jak nie my – naukowcy – potrafi zamienić hektolitry kawy w publikacje, a stres w innowacje?  

Pierwszy wykład w nowym roku akademickim 

Wykład inauguracyjny pt. „Stanisław Staszic. O potrzebie elit” wygłosiła prof. Dagmara Mirowska-Guzel z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Prezes Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. – Można powiedzieć kolokwialnie, że Stanisław Staszic łączy ludzi. Ludzi z różnych dziedzin nauki i zainteresowań. I to w sposób być może czasem nieoczekiwany, ale absolutnie niepowtarzalny i – co istotne – mimo upływu lat konsekwentny i niezmienny. Jego pracowite życie i służba dla kraju w bardzo trudnym momencie historycznym są najlepszym świadectwem tego, jak potrzeba krajowi mądrych elit. Elit władzy, w tym finansowej. Ale także elit wiedzy. Może nawet dzisiaj pokazuje to szczególnie dobitnie – mówiła prof. Mirowska-Guzel. 

– Powiedzieć, że Stanisław Staszic był człowiekiem wszechstronnym – to jakby nic nie powiedzieć. Spośród jego znanych wcieleń najczęściej przywoływane są: pionier spółdzielczości, pisarz polityczny, publicysta, reformator społeczny, tłumacz, filozof, mąż stanu, patriota, przyrodnik, geograf i geolog, a wreszcie ksiądz katolicki, który jednak przez większość lat nie sprawował posługi duchownej. Staszic jest mniej znanym lub bardziej znanym fundatorem wielu działających do dzisiaj instytucji, ale także człowiekiem, który jako wolnomularz konsekwentnie zmieniał swoje środowisko, wytrwale pracował dla dobra ogółu i dawał podwaliny do myślenia także, a może przede wszystkim – o wspólnocie.  

– Społeczeństwa, w których lepiej traktuje się elity pieniądza, władzy i sławy niż elity wiedzy, z reguły źle kończą. A te, które umownie tworzą społeczeństwa oparte na wiedzy, nie tylko szybciej potrafią wychodzić z kryzysów, ale mają większą szansę rozwoju. Przykładów jest wiele, także w czasach nam współczesnych. (...) W społeczeństwach nam bliższych, nie tylko geograficznie, obserwujemy niestety wręcz lekceważenie, jeśli nie pogardę wobec elit wiedzy, czego dowodem jest nie tylko ich degradacja, np. przez niskie uposażenia, wytykanie im błędów, podgrzewanie atmosfery nieufności lub wrogości i wręcz wspieranie łatwizny intelektualnej w postaci różnego rodzaju rozwiązań pseudonaukowych – zaznaczała prof. Mirowska-Guzel. 

– Pamiętajmy, że zdobywanie wiedzy jest trudnym, wymagającym, długim procesem. Wszystkie próby pójścia na skróty zawsze kończą się fiaskiem, a nawet katastrofą. Propagowanie swojej wersji wiedzy i wizji świata przez elitę polityczną jest głęboko szkodliwe. Ale oczywiście bardzo użyteczne, bo pozwala dzierżyć rząd dusz.

Dziękujemy za obecność

Wspólnie z naszymi gośćmi rozpoczęliśmy wyjątkowy rok, w którym świętujemy jubileusz Politechniki Warszawskiej. Dziękujemy za obecność – tę w murach Uczelni i tę wirtualną, a także za liczne gratulacje i życzenia, które do nas dotarły. 

Jedni właśnie rozpoczęli swoją akademicką przygodę, dla innych to ostatni etap przed dyplomem, a dla jeszcze innych – kolejny rok zawodowych i naukowych wyzwań. Całej wspólnocie akademickiej życzymy, by najbliższe miesiące przyniosły pasję odkrywania, odwagę podejmowania wyzwań i satysfakcję z budowania przyszłości opartej na 200-letniej tradycji. Niech te pełne życzliwości słowa, które do nas napłynęły, towarzyszą nam w jubileuszowych miesiącach, dodając siły i inspiracji.