Diagnostyka śródbłonka naczyniowego - naukowcy z PW w konsorcjum badawczym

W Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego podpisano umowę o finansowanie zespołu badawczego w ramach Wirtualnego Instytutu Badawczego. Jego celem jest opracowanie nowych rozwiązań i technologii w zakresie terapii onkologicznych. Politechnika Warszawska jest partnerem w ramach konsorcjum, na czele którego stoi Uniwersytet Jagielloński. Kierownikiem projektu z ramienia PW jest dr hab. inż. Mariusz Pietrzak, prof. uczelni.  

Celem działalności naukowej interdyscyplinarnego zespołu badawczego jest rozwój unikatowych badań przedklinicznych oraz klinicznych, które pozwolą na precyzyjną diagnostykę niekorzystnego działania leków przeciwnowotworowych na śródbłonek naczyniowy. Naukowcy chcą także opracować nową technologię aptasensorów elektrochemicznych, wykorzystujących oryginalne rozwiązania metodologiczne, nanoszczotki polimerowe oraz system do zautomatyzowanej analizy próbek pochodzących od pacjentów z zastosowaniem mikrosystemów przepływowych.

Projekt nazwany „Spersonalizowana diagnostyka śródbłonka naczyniowego w terapii onkologicznej; w kierunku nowoczesnej waskuloonkologii” będzie realizowany przez konsorcjum składające się z zespołu badaczy reprezentujących kilka czołowych polskich ośrodków naukowych.

- W ubiegłym roku z Działem Diagnostyki Medycznej w CEZAMAT PW skontaktował się prof. Stefan Chłopicki z Jagiellonian Centre for Experimental Therapeutics (JCET) na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przedstawił założenia projektu, zapraszając do udziału w Konsorcjum, które po uzgodnieniu wszystkich kwestii ubiegało się - z powodzeniem - o finansowanie Zespołów badawczych prowadzących działalność naukową w formie Wirtualnego Instytutu Badawczego w ramach Konkursu Ofert nr 3/2023. To był wspólny start jednostek - Uniwersytet Jagielloński jako lider, wraz z pięcioma polskimi jednostkami naukowymi: Instytutem Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN we Wrocławiu, Instytutem Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym, Narodowym Instytutem Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytutem Badawczym w Gliwicach oraz Politechniką Warszawską w Konsorcjum – tak prof. Pietrzak podsumowuje okoliczności nawiązania współpracy.

Nad czym konkretnie pracują naukowcy z PW? 

Rolą zespołu PW jest opracowanie unikatowych, jednorazowych i stosunkowo prostych oraz tanich mikrosystemów przepływowych (wraz z czytnikiem), w których możliwa będzie zautomatyzowana analiza próbek pod kątem obecności charakterystycznych markerów zaburzenia czynności śródbłonka naczyniowego na skutek niekorzystnego działania leków przeciwnowotworowych. Prace dotyczyć będą zarówno opracowania architektury, jak i doboru materiałów oraz technologii wytwarzania takich mikrosystemów.

- Całkowicie nowa technologia wykrywająca zaburzenia czynności śródbłonka naczyniowego będzie stanowić unikatowe narzędzie diagnostyki towarzyszącej śródbłonka w toku terapii onkologicznych i powinna stać się istotnym elementem zindywidualizowanej stratyfikacji ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych terapii przeciwnowotworowych u pacjentów. Zatem skorzystają zarówno lekarze, lepiej dostosowując terapie do poszczególnych pacjentów, jak i pacjenci onkologiczni, w przypadku których możliwe będzie ograniczenie powikłań ze strony układu krwionośnego – wyjaśnia prof. Pietrzak.

W realizacji projektu uczestniczyć będzie przede wszystkim zespół Działu Diagnostyki Medycznej CEZAMAT PW pod kierownictwem prof. Mariusza Pietrzaka, który wspomagany będzie kompetencjami pracowników Działu Elektroniki Drukowanej, Tekstroniki i Montażu CEZAMAT PW oraz Katedry Biotechnologii Medycznej Wydziału Chemicznego PW.

- Rozpoczęcie realizacji projektu planowane jest na początek nadchodzącego roku, a ustalenia w kwestiach merytorycznych i technicznych odbywają się i odbywać będą w zależności od potrzeby poprzez spotkania wszystkich konsorcjantów - zarówno stacjonarnie, jak i w trybie on-line. Oczywiście nie każde spotkanie wymaga obecności wszystkich konsorcjantów, zatem realizowane są i będą również spotkania dwu- czy trójstronne – dodaje prof. Pietrzak.