Oś czasu Politechniki
Kto, co, gdzie, kiedy i dlaczego? Zapraszamy na przegląd wydarzeń z historii naszej Uczelni. Nie brakuje tu momentów ważnych nie tylko dla Politechniki oraz ludzi, których nazwiska są dobrze lub bardzo dobrze znane, a nie zawsze kojarzone ze światem akademickim.
Naszą podróż zaczynamy w roku 1826 i docieramy do czasów najnowszych.
1826
Otwarcie Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego
Tę datę uznaje się za powstanie szkolnictwa technicznego w Warszawie i za początki Politechniki Warszawskiej.
„Ojcem” – inspiratorem i inicjatorem powołania Szkoły był Stanisław Staszic. Jej Dyrektorem został zaś Kajetan Garbiński.
Na pierwszy rok studiów przyjęto 44 studentów.
Nauka odbywała się na dwuletnich kursach wprowadzających, a następnie na również dwuletnich kursach wyższych. Kursy niższe podzielone zostały na klasę I i klasę II, odpowiadając mniej więcej poziomowi szkół średnich. Kursy wyższe koncentrowały się na teoretycznych naukach matematyczno-przyrodniczych i zostały podzielone na cztery wydziały: Inżynierii Cywilnej, Chemiczny, Mechaniczny i Handlowy.
Plany na rozwój Szkoły były bardzo ambitne, ale nie mogły zostać zrealizowane. W wyniku represji po powstaniu listopadowym, w 1831 roku, Szkoła została zamknięta.
1898
Utworzenie Warszawskiego Instytutu Politechnicznego im. cara Mikołaja II
Rozpoczęła się zbiórka pieniędzy na budowę uczelnianych gmachów, ale pierwsze zajęcia już się odbyły w fabryce tytoniu Union przy ulicy Marszałkowskiej 81. Językiem wykładowym był oczywiście rosyjski.
1901
Pierwsze gmachy
Za projekt Gmachu Głównego i Gmachu Fizyki odpowiedzialny był Stefan Szyller. Projektowaniem Gmachu Chemii, Gmachu Mechaniki, a także budynków mieszkalnych zajął się Bronisław Rogójski.
Budowa pierwszych gmachów nowej uczelni rozpoczęła się w 1899 roku. Po dwóch latach były już gotowe.
1905
Studenckie protesty przeciwko caratowi i nauczaniu w języku rosyjskim
W efekcie Instytut czasowo zamknięto. Próby jego ponownego uruchomienia powiodły się tylko częściowo – Instytut był bojkotowany przez Polaków, co wpłynęło na znaczne zmniejszenie liczby studentów.
1915
Zaczyna się polski rozdział w historii naszej Uczelni
15 listopada zainaugurowanego pierwszy rok akademicki Politechniki Warszawskiej – uczelni z polskim językiem wykładowym. Uroczystości odbyły się nie w Gmachu Głównym (w większości pełnił rolę niemieckiego szpitala wojskowego), a w Audytorium Fizyki.
Pierwszym Rektorem został Zygmunt Straszewicz.
Studia trwały wówczas cztery lata, a podstawą procesu rekrutacji były zdane egzaminy. Po pierwszych z nich przyjęto 613 osób, w tym 14 kobiet.
1916
Intensywny rozwój studenckich kół naukowych
Jednymi z pierwszych, zainicjowanych jeszcze pod koniec 1915 roku, były Koło Elektryków i Koło Chemików.
Co ciekawe, wśród inicjatorów powołania Koła Elektryków był ówczesny student, a potem profesor, wybitny specjalista od elektroniki i radiotechniki – Janusz Groszkowski.
W 1916 roku powstało też m.in. Koło Mechaników, w którym wyodrębniono Sekcję Awiatyczną, zwaną później Sekcją Lotniczą. To tam swoje inżynierskie umiejętności rozwijali Stanisław Rogalski, Stanisław Wigura i Jerzy Drzewiecki – twórcy samolotu sportowego JD-2, a przede wszystkim dwumiejscowego samolotu sportowego RWD.
1920
Wojna polsko-bolszewicka wpływa na funkcjonowanie Politechniki
Wielu naszych studentów zgłosiło się do wojska, a sama Uczelnia stała się ważnym puntem prowadzonych działań militarnych. W Gmachu Głównym, na pierwszym piętrze, mieścił się bowiem sztab generała broni Józefa Hallera i pułkownika Włodzimierza Ostoja-Zagórskiego, a na piętrze trzecim piętrze zorganizowano szpital wojskowy.
W walkach o niepodległość Polski zginęło wielu studentów PW. O ich ofierze przypominają tablice znajdujące się w Dużej Auli Gmachu Głównego.
1921
Senat Uczelni przyjął projekt godła Politechniki Warszawskiej
Jego autorem był student Wydziału Architektury Jan Ogórkiewicz.
A sam Wydział Architektury? Otrzymał od miasta budynek V Gimnazjum przy ul. Koszykowej 55. W 1921 roku udało się w pełni przystosować go do celów akademickich. Gmach do dzisiaj pozostaje siedzibą naszych architektów.
1922
Rozwój infrastruktury PW
Ukończono budowę Gmachu Nowej Kreślarni, zaprojektowanego przez Tadeusza Zielińskiego. W dwóch skrzydłach frontowych mieściło się sześć kreślarń, a na dwóch piętrach – gabinety profesorskie. W suterenach usytuowano szatnie, zbiory modeli i bufet.
1924
Nadanie pierwszych tytułów doctora honoris causa PW
Otrzymali je Aleksander Rothert (mechanik i elektryk), Ignacy Mościcki (chemik, nazywany budowniczym polskiego przemysłu chemicznego, przyszły prezydent Polski) i Karol Pollak (znany elektrotechnik i wynalazca).
1926
Ty nad poziomy wylatuj!
Politechnika zyskuje miejsce, które może pomóc w spełnianiu marzeń o podboju przestworzy oraz ambicji związanych z przemysłem lotniczym. Do użytku został oddany Gmach Aerodynamiki. Budynek zaprojektowali Franciszek Lilpop i Karol Jankowski.
1934
Uczelnia zyskuje Gmach Elektrotechniki
Mimo że oddano go do użytku, to prace wykończeniowe trwały aż do wybuchu II wojny światowej. Budynek zaprojektował Czesław Przybylski. Mieściły się tam: Miernictwa Elektrycznego i Wysokich Napięć, Radiotechniki i Teletechniki.
1935
Powstaje Gmach Technologii Chemicznej
Do użytku oddawano go stopniowo w latach 1934–1935. Za ten projekt także odpowiadał Czesław Przybylski. W budowę gmachu zaangażował się sam Ignacy Mościcki.
1939
Wybuch II wojny światowej
W październiku wojsko niemieckie zajęło Gmach Główny.
1940
Politechnika działa
Władze niemieckie wyraziły zgodę na funkcjonowanie ośmiu zakładów na terenie PW. Miały one przyjmować zlecenia na rzecz armii niemieckiej.
1942
Działalność rozpoczęła Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna (PWST)
Na jej funkcjonowanie zgodzić musiały się oczywiście władze niemieckie. Początkowo Szkoła miała początkowo cztery Wydziały: Budownictwa z oddziałami Komunikacyjno-Wodnym i Konstrukcyjno-Budowlanym; Elektryczny z oddziałami Telekomunikacyjnym i Elektrycznym; Budowy Maszyn z oddziałami Konstrukcyjnym i Technologicznym oraz Chemii Technicznej. Jesienią 1942 r. uruchomiono dodatkowo Wydział Mierniczy.
Prawie cała kadra PWST składała się z byłych pracowników Politechniki Warszawskiej, a zajęcia odbywały się w uczelnianych salach wykładowych. PWST zakończyła funkcjonowanie wraz z wybuchem Powstania Warszawskiego. W czasie działania Szkoły dyplom inżynierski uzyskało tam 186 osób.
1944
Powstanie Warszawskie a losy Politechniki
Wiatr historii po raz kolejny mocno dosięga naszą Uczelnię. W czasie Powstania Warszawskiego terenu Politechniki bronił 3 Batalion Pancerny AK „Golski”. 5 i 6 sierpnia oraz 13 i 14 sierpnia doszło do intensywnych ataków na budynki Uczelni. Wtedy jeszcze nie udało się ich opanować. Ostatecznie Niemcy zdobyli Politechnikę 19 sierpnia. Straty były ogromne. Zginęło wielu pracowników i studentów. Zniszczono budynki i wyposażenie Uczelni. Wypalone i w dużym stopniu zawalone były m.in. Gmach Główny, Gmach Technologii Chemicznej, Gmach Fizyki, Gmach Elektrotechniki. W okresie Powstania spłonęło też całe politechniczne archiwum.
1945
Próba odbudowy
W styczniu Politechnika Warszawska reaktywowała swoją działalność. Ale jej siedzibą został… Lublin. To tam, w budynku przy ulicy Spokojnej 10 i w Szkole Budowlanej przy ulicy Długosza 2, zainaugurowano rok akademicki. Na studiach rozpoczęło naukę 684 studentów, którzy mieli kształcić się na trzech wydziałach: Architektury, Inżynierii i Elektryczno-Mechanicznym.
We wrześniu Politechnika Warszawska rozpoczęła stopniową przeprowadzkę do odbudowywanych gmachów w stolicy.
1946
Wielki powrót
13 stycznia odbyła się pierwsza inauguracja roku akademickiego w odbudowywanej Politechnice Warszawskiej. Uroczystość zorganizowano w Gmachu Nowej Kreślarni.
Politechnika oferowała kształcenie na sześciu wydziałach: Inżynierii, Geodezji, Mechanicznym, Elektrycznym, Chemii i Architektury.
1948
Odzyskane insygnia
Podczas inauguracji roku akademickiego 1948/1949 Senat Uczelni zaprezentował zrekonstruowane insygnia – odtworzone przez Stanisława Wocjana na podstawie zachowanych fragmentów, rysunków i fotografii. Oryginalne zostały zniszczone podczas wojny.
1949
Wszystkie gmachy terenu głównego ponownie oddane do użytku
W wielu z nich trwały jeszcze jednak prace rekonstrukcyjne.
1951
Połączenie Politechniki Warszawskiej oraz Szkoły Inżynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda
W wyniku tego połączenia zwiększyła się liczba wydziałów i osób studiujących na PW. Uczelnia przejęła także należące do Szkoły budynki przy ul. Chodkiewicza 14 oraz przy ul. Narbutta 84.
W 1951 roku ukończono także skrzydło Gmachu Aerodynamiki – Gmach Lotniczy.
1954
Kolejne dwa gmachy
To Gmach Techniki Cieplnej (przy ul. Nowowiejskiej 21/25) oraz Gmach Technologiczny (przy ul. Narbutta 85).
1956
Powstaje klub „Stodoła”
Klub zaczął działalność 5 kwietnia i od razu stał się centrum warszawskiego życia jazzowego. Początkowo mieścił się w baraku przy ul. Emilii Plater, pozostawionym przez budowniczych Pałacu Kultury i Nauki i nazywanym… „stodołą”. W obecnym miejscu – przy ul. Stefana Batorego 10 – Centralny Klub Studentów Politechniki Warszawskiej „Stodoła” działa od 1972 roku. Zmieniają się czasy, a on pozostaje jednym z najważniejszych miejsc na kulturalnej mapie Warszawy.
1965
Ukończenie i oddanie do użytku Gmachu Łączności
Dzisiaj to Gmach Elektroniki. Prace rozpoczęto pod koniec 1959 roku.
1967
W Płocku utworzono Filię Politechniki Warszawskiej
W latach 1967–1970 powstały tam: Oddział Wydziału Inżynierii Budowlanej PW, Oddział Wydziałów Mechanicznych PW i Oddział Wydziału Chemicznego PW. Aktualnie Filia kształci studentów na Wydziale Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii oraz w Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych.
1968
Studenci demonstrują
Marzec przyniósł demonstracje studenckie w obronie wyrzuconych z Uniwersytetu Warszawskiego studentów. W Gmachu Głównym PW trwał nawet strajk okupacyjny. Protestujący domagali się przywrócenia wyrzuconych studentów a także m.in. swobody twórczej i zniesienie cenzury.
1977
Nowy budynek w historycznym miejscu
Ukończenie gmachu Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej (od 2016 roku Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska). Za projekt odpowiadali Stefan Jaczewski i Jan Reda. Budowa trwała siedem lat.
Gmach wzniesiony w miejscu nieistniejącego już (zniszczonego w czasie wojny) skrzydła Gmachu Mechaniki.
1991
Przy Politechnice Warszawskiej utworzono Szkołę Biznesu
To wspólne przedsięwzięcie trzech europejskich uczelni: London Business School, HEC Paris oraz Norwegian School of Economics.
1999
Powstają Wydział Fizyki oraz Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych
Nowe Wydziały zostały utworzone w wyniku podzielenia Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej. Wydział Fizyki zajmuje jeden z najstarszych politechnicznych budynków – Gmach Fizyki. Wydział MiNI początkowo ma swoją siedzibę w Gmachu Głównym PW. W 2012 roku przenosi się do nowo wybudowanego budynku przy ul. Koszykowej 75.
2000
Uruchomienie Ośrodka Kształcenia na Odległość
Funkcjonuje pod nazwą OKNO PW. Dzięki temu można studiować na naszej Uczelni w trybie niestacjonarnym na odległość (przez Internet).
2008
Utworzono Wydział Administracji i Nauk Społecznych
Nowy Wydział powstał w miejsce istniejącego od 1998 roku Kolegium Administracji i Nauk Społecznych.
2016
Koniec budowy Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT
To ośrodek badawczo-rozwojowy, tworzony przez konsorcjum dziewięciu warszawskich ośrodków naukowych, w tym Politechnikę Warszawską. CEZAMAT jest jedną z największych w Polsce inwestycji w dziedzinie badań i rozwoju w obszarze tzw. wysokich technologii.
2019
Kierunek -> doskonałość
Politechnika Warszawska znalazła się w gronie 10 polskich uczelni, zakwalifikowanych do ogólnopolskiego programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”, mającego wyłonić i wspierać uczelnie, które będą w stanie skutecznie konkurować z najlepszymi ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie.
2020
Razem można więcej
Konsorcjum ENHANCE, które tworzy m.in. Politechnika Warszawska, zostało laureatem konkursu Komisji Europejskiej „Uniwersytety Europejskie”. Współpraca ma pomóc we wszechstronnym rozwoju uczelni członkowskich.